Wat is de Belgische Frietkotcultuur?

Ook al kan men nu overal ter wereld frieten eten (en meestal ook bakken), toch bestaat er slechts één land waarin een instituut deze levende traditie zo intens symboliseert als ‘het frietkot’. De beleving hiervan, ‘de frietkotcultuur’, is informeel met tal van ongeschreven rituelen, maar ook eigenzinnig en sociaal. De kunst om van eenvoudige en lekkere dingen te kunnen genieten is een levenskunst die we moeten (leren) koesteren. Ook het vakmanschap van het frieten bakken is een essentieel onderdeel van de Frietkotcultuur. En die hele frietkotcultuur maakt onlosmakelijk deel uit van ons immaterieel cultureel erfgoed.

De precieze oorsprong van de friet als dusdanig zal vermoedelijk nooit met zekerheid worden achterhaald maar wij zijn wel het enige land waar de friet uitgegroeid is tot een echt symbool. Het is een typisch en levendig cultuurfenomeen van bij ons.

In menig huisgezin is er een ‘Frietdag’

We zijn een land van onbewuste levensgenieters. Vaak worden we door buitenlanders geassocieerd met de gekende puntzak friet met mayonaise, samen met chocolade en bier een typisch Belgisch voedingsicoon. Ook wij zijn ze er eigenlijk best trots op. Zo goed als iedereen gaat hier geregeld een frietje eten of bakt er zelf thuis. In menig huisgezin is er een ‘frietdag’, een vaste – haast rituele – dag in de week. Het eerste wat velen doen na een verblijf in het buitenland, is trouwens frietjes halen in de frituur. Er mogen dan wel overal frieten worden geserveerd, bij ons is ‘de echte friet’ een hoofdgerecht met eventueel daarnaast enkele bijproducten. Die friet moet dus ook perfect zijn, alles daarnaast is eigenlijk bijzaak.

Alle frituren en ook de frieten een beetje verschillend zijn

Nochtans bestaat die universele perfecte friet niet. Eén van de belangrijkste elementen van onze frietkotcultuur is net dat alle frituren en ook de frieten een beetje verschillend zijn. Maar elke friturist staat bekend om zijn eigen specifieke smaak en specialiteit. Zo heeft elke frituur wel de beste frieten, althans voor haar achterban. Het is van essentieel belang om deze diversiteit te erkennen en te bewaren. Al onze frietkoten zijn van elkaar verschillend en toch -of misschien net daarom- stuk voor stuk zo herkenbaar ‘Belgisch’. Het kan gelden als een symbolische afspiegeling van de Belgische ziel. Maar er is meer, de hele frietkotcultuur, de hele beleving die er rond hangt, maakt onlosmakelijk deel uit van ons immaterieel cultureel erfgoed.

Lees meer: "De oorsprong van de frieten".

www.navefri-unafri.be

Erfgoed.brussels: "De fritkotcultuur".